Wednesday, October 27, 2010

Denmark Oo Qadiyada Somaliland Soo Hordhigtay Ururka Midawga Europe Una Ololaynaysay Aqoonsi 2003-gii Ayaa Talyaanigu Toos Uga Horyimi

DENMARK(burcotoday)- Maqaal Taariikhi iyo Siyaasi-ba ah oo aad u dheer oo waliba dhinacyo badan kaga waramay Taariikhda, Siyaasada, Dhaqaalaha, Nabadgelyada, Gooni isu taaga iyo Aqoonsi la’aanta Somaliland ayaa ku soo baxay Wargays Caan ka ah Denmark oo layidhaahdo POLITIKEN.

Wargayska ayaa bishii June 15-keedii 2003-gii Dabacay Maqaal Siyaasi ah oo uu Ciwaan uga dhigay ILAYSKA YAR EE GEESKA AFRIKA KA BIDHAAMAY.
Maqaalka waxa Qoray Suxufi u Dhashay Denmark oo layidhaahdo Jesper Strudsholm, Suxufigaas oo Socdaal ku tegay Somaliland iyo Somaliya-ba markii uu Uruurinaya Faaladan iyo mid kale oo iyana aad u dheer oo uu ka Qoray Somaliya.
Mudane Jesper wuxuu Qoraalkiisii ku Bilaabay, Xilligu waa Arooryo hore ama Saalad hore Meeshuna waa Tuulo yar oo layidhaahdo Boon, kuna taala Waqooyigii Somalia oo Toban Sano ka hor isku dayday in Dunida inteeda kale ka iibiyaan in layidhaahdo JAMHUURIYADA MADAXABANAAN EE SOMALILAND.
Tuuladda Boon waxa ka dhacaayey Dabaylo yar oo aad ku tilmaami karto in ay ka soo Doogeen Colaadihii lana kulmeen Xilligan Nabada iyo Dib-udhiska.
1991 ayey Somaliland kala soo noqotay Xoriyaddeedii Somaliyadii kale kuna tidhi Maca-Salaama iyada oo Laftimeereed ka daba tuurtay Dagaal Oogayashii Koonfurta.
Siyaasadda Hogganka Somaliland.

Hogaanka Somaliland ayaa ku Hawlan arrimaha la Xidhiidha Aqoonsi la’aanta ku Habsatay Dalkoodaa yar.

Edna Adan Ismail oo ahayd Wasiirka Arimaha Bulshada markaa uu waraystay Suxufigu Sawirkeeduna ku soo baxay wargayska ayaa tidhi “Waanu u Caddaynay Mawqifkayaga Siyaasiga ah iyo Buuxinta Shuruudaha Qaranimo Ururadda Caalmka sida UN-TA, OAU iyo Ururka Jaamacadda Carabta”.
Dhaqaalaha iyo Dakhliga soo gala dalka.

Todoba meelood meel ahaan Kharashkii ku baxay samayntii Film-ka la yidhaahdo* The Matrix reloaded ayey u Dhigantaa Miisaaniyada Somaliland oo ah 100 Million oo krone (19 Million US Dollar).

Miisaaniyadaas oo inta badan loo isticmaalaayo arimaha Nabadgelyada.

Caawimada Debeda Iyo Masaariiftada ay Qurbe-joogu soo diraan ayaa Dakhliga Dalku ku tiirsanyahay.

Tartankii Doorashadda Madaxweynenimada oo lagu kala Guulaystay tiro aad u yar oo mar lagu sheegay 80 cod marna lagu sheegay 400 oo cod.
Dhaqaalo Xumida ka jirta S/land waxaad ka Garanaysaa Dabaaldegii maalintii 18 May oo La xusaayey Xornimadii Madaxbanaanida Dalka.
Munaasibadaa oo uu joogay Madaxweyne Dahir Rayaale ayey Wasiiradiisu ku Fadhiyeen Salaamadda Sibidh-ka ah iyagoo xataa awood u waayey in ay ku fadhiistaan Kuraasi Caag Ah.Wasiiradda oo aan dan ka lahayn waxa ay ku fadhiyeen iyo Qaabka u fadhiyeen ayaa Dhegaha u furay Heesihii Wadaniga ahaa ee Qiirada xambaarsanaa oo ay soo lalinayeen Samaacadihii Qaylada dheeraa ee ku xeeraa Goobta lagu Dabaaldegayo.
Dadweynihii ka soo Qaybgalay Dabaaldega iyo Masuuliyiintii Dawlada ayaa Dhamaantoodba U arkayey in Dabaaldegii si fiican u dhacay Maadaamaa laga Badbaaday Shirqool iyo Minjo-xaabin laga baqaayey in ay ka yimaadaan Xisbigii Cartamaayey ee Mucaaridka ahaa ee ku Gooldaraystay Tartankii Doorashada.
Mudane Rayaale oo ku Guulaystay tiro aad u yar ayaa loo adeegsadaa Murti Somali ah oo Tidhaahda ( Nin la sigay ma Nabadgalin).
Waxa kale oo jira ama soo shaacbaxay in Dhalinyaro fara-badan oo aan Qaangaadh ahayn Xaqna u lahayn in ay codeeyaan iyo waliba Dad kale oo badani ay Afar-Afar jeer Codeeyaan, Xisbigay doonaanba ha siiyaan Codkoodee.
Taasina waata keentay in Xisbiyadii Mucaaridka ahaa mid ka mid ah ay Xumaddiisu Cirka Isku Shareerto, Arintana uu Gaadhsiiyo Maxkamadda Sare iyo waliba Dareen Cabsiyeed oo ku Salaysan Dagaal Qabiil.
Argtida Aqoonyahanada ee ku jahaysan Doorashadii Madawynaha.

Hogaanka Xisbiyada Mucaarid-ku waa Muwaadiniin Dalkooda jecel anaguna waa ognahay iyana waa ogyihiin Dhibaatada Dagaalka.

Codkayagii ayaanu siinay…..laakiin Codkayaga u maanu siinin in ay Madaxnimo ku Diriraan oo Xaalad Qalafsan Dalka ka Abuuraan, Somaliland waxa ay ku Qotontaa Isu-Dulqaadda Qadarin Huwan, Sidaa waxa yidhi Ismail Mohamed Abdi oo ah Aabe 9 Caruurahi ugu Dhalatay intii Dalku Nabada dhadhamiyey.
Mudane Ismail oo iminka ah Hogaamiyaha ururka Badbaadada Caruurta Somaliland ayaa waxa uu Guursaday Xilligii oo Dalku Colaadaha iyo Qaska ku jiray, isaga oo ka Faa’idaysanaaya in aanu bixin Yarad-ka faraha badan ee la kala Qaato wakhtiga caadiga ah ee Nabadu jirto.
Astaamaha Qarnimo.
Somaliland waa u dhanyihiin Astaamihii Qaranimo, sida Calan, Golahii Shacabka iyo Kuwii Degaanka, Lambarkii Gaadiidka, Lacag u gaar ah oo uu Sicirbarar ku habsaday.
Boorame, dadka faro ku tiriska ah ee Jaamiciyiinta ah ee ku soo laabtay Dalka si Ay u furaan Jaamicaddii u horaysay ee dalka laga furo, waxa ka mid ah Mudane Sulieman Ahmed Guuiled.
Goobta jaamicadda ama dhismaha ayaa ahaa Dugsi sare oo 1950-tamadii uu Taliskii Ingiriisku dhisay.

Maktabadda Jaamicadda ayaa ah meesha kaliya ee laga helo 80,000 oo Buug marka loo Eego Dhulka ay deggenyihiin Dadka Afka Somaaliga ah ku hadlaa.
Halka aanu Maktabadaa weyn ka leenahay, Mogdishu waxay leedahay Bakhaaro waa weyn oo Hub khatar ku ah Geeska Afrika oo dhan lagu kaydiyo.
Nabadi Dalkayaga waa ka jirtaa…..laakiin Noloshu Nabada oo kaliya ma aha, dadkana shaqo la’aan ayaa haysata, waxa aanu ku qancinaa waa Rajo, sidaa waxa ku waramay Mudane Sulieman.
Xidhiidhkii dhexmaray Dawladihii ka jiray Denmark iyo Somaliland Sanadkii 1997 ee Abuuray Fadeexadii la magac baxday KA GANACSIGII BINU-AADANKA.
Dawladii uu hogaaminaayey Madaxweynihii Geeriyooday M.Ibrahim Egal Sanadkii 1997 iyo Dawladii Denmark ee uu Talada u hayey Xisbigii Social Democrati-gu ayaa ku heshiiyey in Qaxoontiga u dhashay Somaliland ee Sharciga looga diido Denmark in lagu soo celiyo Dalkooda, Somaliland-na Jeebka loogu shubo lacag dhan 53 million oo ah Danish krone (8 million Dollar) Iyadoo lagu magacaabaayo Mucaawino iyo Dib- udajin loogu deeqayo dadkaa la soo celinaayo.
Heshiiskii oo aan dhaqan galin ayaa Xisbiyadii Mucaaridka ahaa ee Denmark ka war heleen oo Talo Faro ka haaday arintiina cirkaa ku shareerantay. Xisbiyadii Mucaaridka ahaa ayaa Xisbigii Dawlada hayey ku Canbaareeyey in uu Heshiis la galay Binu-aadan-nimada ka dhan ah Maamul yar oo uu hogaaminaayo Qabqable Dagaal, kuna Shaabadeeyey heshiiskii magac ah KA GANACSIGA BINU-AADANKA.
Xisbiyadii Mucaaridka ahaa ayaa iyaga oo ka Duulaaya Qodobo Sharciya yidhi 50 Qof oo Qaxoonti ah oo lagu celinaayo Dalkoodii ayaa lagu kala iibsanayaa 53 million oo krone ……Garo oo Qofkiiba Waa 1 million oo krone.
Muddo ka bacdi markii Xiisadii dantay oo la iska ilaawey arintiiba ayaa Dawladii Denmark si dadban oo hoos-hoos ah Hawshii u Fulisay, Maamulkii Somaliland-na Qayb libaax laga siiyey lacag dhamayd 120 million oo krone (18 million Dollar) oo Somalia oo dhan loogu talo-galay, isla-markaana 14 Qof oo Somalilander ah laga soo celiyey Denmark oo lagu keenay Hargaysa sife Qasab ah.
Qaramada Midoobay iyo Qadiyada Somaliland.

Ku adkaysiga Somaliland ee Madaxbanaanideeda ay ku adkaysanayso, waxa uu ka dhawaajiyey Hogaanka UN-ta u Qaabilsan arimaha Somalia.

Mr Maxwell Gaylard oo ahaana jiray Agaasimihii Siyaasada ee ururka British common wealth.
Mr Maxwell ayaa yidhi Somaliland waxa ay u shaqaynaysaa sida wanaagsan ee wadamo badan oo Common Wealth-ka ahi uga Faa’idaysanayaan Arimaha Aayahooda Mustaqbal, Mr Maxwell isaga oo hoosta ka xariiqaya Eraga AQOONSI ayuu yidhi…..Taasi waxa ay toos u khusaysaa wadamada xubnaha ka ah ururka…..lakiin UN-ta institution-keeda ma hoos i manayso.
Denmark oo Urruka Midawga Europe soo hordhigtay Qadiyada Somaliland una Ololaysay Aqoonsi, Ayaa Talyaanigu si toos ah isu Hortaagay.
Talyaaniga oo gumaysan jiray koonfurta Somalia ayaa si toos ah isu hortaagay ololihii Denmark ka dhex waday ururka Midawga Europe ee ay ugu raadinaysay Aqoonsiga Somaliland, Europe ayaa iminka (officially) ku jahaysan in shirka dib-u- shiisiinta ee konfurtu cagaha dhulka ugu Qotominaayo somalia.

Waa deg-deg in iminka laga hadlo MADAXBANAANI iyada oo si xoogan loo Maalgaliyey in Somalia laga soo saaro Hoga, taasi cilad iyo daxal ayey ku keenaysaa mashiinkan soconaaya sidaa waxa yidhi Giorgio Giacomelli oo ahaa Danjirihii Talyaaniga u fadhiyey Somalia iminkana ah la-taliyaha ku Gadaafan Shirka dib-u-heshiisiinta ee Somalida.
Isaga oo farta ku fiiqaaya Mr, Giorgio Somaliland iyo Puntland ayuu yidhi, Damaca MADAXBANAANIDU Waxa uu keenayaa isku dhac Goboleed sida Dagaal Xuduudeedka ka oogan Ethiopia iyo Eriteria ee ka dhashay Madaxbanaanidii Eriteria.
Dhamaad………………

0 comments:

Post a Comment